در شرایط ناترازی انرژی، توجه به معماری اقلیمی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، معماری اقلیمی با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی هر منطقه، به طراحی ساختمان‌هایی می‌پردازد که با طبیعت سازگارتر هستند و مصرف انرژی را بهینه می‌کنند،این رویکرد به کاهش اتلاف انرژی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک می‌کند.
نیاز به انرژی، یکی از مهمترین دغدغه های زندگی بشر بوده است که امروزه با صنعتی شدن شهرها و افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش تقاضا در استفاده از انرژی، بیشتر از قبل به اهمیت آن در زندگی افزوده شده است.
همچنین به دلیل مشکلاتی که در استفاده از انرژی های تجدیدناپذیر وجود دارد، نظیر محدود بودن این منابع و آلودگی محیط زیست، کشورهایی که با بحران های زیست محیطی و خشکسالی مواجه هستند، استفاده از انرژی های جایگزین و بهره گیری از آن ها را یک ضرورت به شمار می آورند.
انرژی های تجدیدپذیر که شامل منابع متنوع، رایگان، در دسترس و بدون آلودگی هستند، بهترین راهکار جهت جایگزین شدن به جای سوخت های فسیلی می باشند.
امروزه چالش های ناترازی انرژی، توجه معماران و طراحان خانه های مسکونی را به خود جلب کرده و به دنبال سیاست های کلان مدیریت بهینه منابع، نوع طراحی و معماری ساخت و سازهای مسکونی در حال تغییر و تحول است.
با توجه به اینکه بخشی از انرژی در عرصه های مسکونی مصرف می شود از این رو مصرف بهینه انرژی تحت تاثیر نوع طراحی و معماری خانه ها است.
به عنوان مثال جهت قرارگیری خانه ها، امکان دریافت نور طبیعی، استفاده از روزنه های تهویه طبیعی، پنجره های بزرگ و پنل های خورشیدی از جمله مواردی است که با لحاظ آن در ساخت خانه های آینده می توان قدمی برای مدیریت منابع انرژی برداشت.
بنابراین لازم است که با استفاده از معماری سنتی و تلفیق آن با معماری مدرن به دنبال راهکارهای جدید باشیم تا بتوانیم در ساخت و سازهای عرصه های مسکونی بیشترین مدیریت انرژی را اعمال کنیم.
بیش از ۴۰ درصد مصارف انرژی در بخش مسکن است ،بنابراین بسیار مهم است که برای حل مشکلاتی که ممکن است در آینده در حوزه ناترازی انرژی و تامین آب شرب عرصه های مسکونی داشته باشیم، پیش بینی های لازم را لحاظ کنیم.
باید به سمتی حرکت کنیم و در کنار در طراحی خانه ها از شیوه هایی استفاده کنیم که کمترین هدر رفت انرژی را داشته باشد.
طراحی خانه های آینده باید با اقلیم سازگار بوده و به گونه ای طراحی شود که از تهویه طبیعی برخوردار باشد.
یکی از مهمترین شاخصه های معماری سنتی قدیم توجه به شرایط اقلیمی و به کارگیری راهکارهایی برای مدیریت انرژی بوده است، به عنوان نمونه در مناطق کویری، بادگیر علاوه بر تهویه کارکرد سرمایشی و گرمایشی داشت.
لازم است که مردم را نسبت به شیوه های جدید مدیریت انرژی و فناوری های موجود در ساخت وساز از طریق آموزش آگاه و آشنا کرد.
طراحی خانه های آینده باید به گونه ای باشد که با استفاده از انرژی های جدید و سازگار با محیط زیست، از شبکه سراسری بی نیاز شوند.
بهمن کریمی خبرنگار ریگاه و کارشناس ارشد اقلیم شناسی کاربردی