به نقل از روستاتیش، پته‌دوزی معمولاً به کاربرد نقش‌های خاصی دست پیدا می‌کند. این نقش‌ها می‌توانند شامل نقش‌های فرهنگی و تاریخی برگرفته از ذهن افراد در مناطق مختلف، نقش‌های تزیینی و یا نمادین مذهبی و… باشند.

در برخی از فرهنگ‌ها، پته‌دوزی به عنوان یک عمل هنری و تزیینی شناخته می‌شود و در برخی دیگر، این هنر به عنوان یک نماد سنتی و فرهنگی ارزشمند تلقی می‌شود.

پته را در فرهنگ لغت به پشم و کرک معنی کرده‌اند اما به دوخت‌هایی اطلاق می‌شود که روی پارچه‌هایی کرکی، نقش گل و بته می‌زنند.

این هنر از هنرهای باستانی و بسیار قدیمی ایران است که با نام‌های فطه‌دوزی و سلسله‌دوزی نیز شناخته می‌شود. طرح‌های آن حاصل تخیل و تصور زنان هنرمند اقوام مختلف به خصوص زنان و دختران کرمان است.

ظرافت، کیفیت بالا، نظم زیاد و تطابق رنگ‌ها با تارهای انتخاب شده از ویژگی‌های بارز پته‌های کرمان هستند.

امروزه ما از پته‌دوزی در بسیاری از لوازم تزیینی مانند قاب‌های پته‌دوزی شده، رومیزی‌ها با انواع شکل و اندازه‌های مختلف، زیرلیوانی و… استفاده می‌کنیم.

پته‌دوزی هنوز هم یکی از معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین هنرهای بومی ایران است.
انواع پته‌ها همچنین بستگی به نوع بافت آنها هم دارند.

انواع بافت یا دوخت پته:

پتک‌دوزی:

این نوع بافت پته به دو نوع مربع و مورب تقسیم می‌شود و این دو نوع دوخت به ترتیب برای بافت حاشیه و بافت زمینه به کار می‌رود.

رودوزی:

رودوزی به دوخت نقش و نگارهای روی پته مانند شاخه درخت و… می‌گویند که بسیار مرحله مهمی است.

برگ‌دوزی:

برگ‌دوزی آخرین مرحله از پته‌دوزی است. این مرحله ظریف‌ترین مرحله نیز به شمار می‌رود. برگ‌دوزی یا سرخس‌دوزی معمولاً به پنج روش انجام می‌شود اما در هر صورت این مرحله شامل بخیه‌های شویدی بلند و کوتاه و مورب است.

برگ‌دوزی در پته‌های با رنگ تیره از نخ‌های زرد، سفید و سبز روشن استفاده می‌شود و برای پته‌های با رنگ روشن معمولاً از رنگ‌های مشکی، سبز تیره، لاکی و سورمه‌ای.

پته‌های گل‌دوزی، به خاطر دقت و زیبایی نقوش آن‌ها محبوبیت زیادی دارند. این پته‌ها عمدتاً در لباس‌های مردمی و تزیینات خانگی استفاده می‌شوند و می‌توانند نمادهایی از فرهنگ و سنت اهل آن منطقه را نشان دهند. پته‌های مذهبی نیز جزء انواع پته‌ها هستند و به نمادها و نقوش مربوط به دین و عقیده خاصی اشاره دارند. این پته‌ها عموماً بر بنایی دینی، به عنوان زمینه‌ها یا تزئیناتی استفاده می‌شوند.

پته‌ها معمولاً چند نقش مشخص دارند که چند نمونه آن می‌توان به نقوش گیاهی، نقوش حیوانی، پته قهر و آشتی و پته مادر و بچه اشاره کرد که هر کدام شکل متفاوتی دارند؛ برای مثال پته قهر و اشتی دو بته هستند که پشت به هم قرار گرفته‌اند و مابین آنها، نقش دیگری همچون گلدان، زنبق یا برگی شکسته قرار دارد. یا پته مادر و بچه، دو بته که یکی بزرگ است و دیگری کوچک. هر دو در کنار هم قرار دارند و یا بته بزرگتر بته کوچکتر را در آغوش گرفته است.
در نتیجه، پته‌دوزی به عنوان یک هنر و تزیین بسیار گسترده است و در انواع مختلف نقش‌ها در جوامع مختلف بازی می‌کند؛ از جمله استفاده‌های متداول این هنر می‌توان به تزئینات خانگی، لباس‌ها، ساختمان‌های معماری و فضاهای عمومی و همچنین نمادهای دینی اشاره کرد.

پته‌دوزی در روستاتیش:

پته‌دوزی‌های روستاتیش کار دست دختران گروه گوجینو است. گوجینو گروهی از زنان توانمند روستاهای حاشیه لوت هستند که با فروش محصولات پته‌دوزی خود قصد دارند قنات‌های محدوده خودشان را احیا کنند تا بتوانند به سهم خود، نقشی در بهبود وضعیت آب و آبرسانی به روستاها داشته باشند. برای مشاهده قیمت و خرید پته‌دوزی می‌توانید به وب‌سایت روستاتیش مراجعه کنید./ایسنا کرمانشاه