در این سالها نرخ بالای بیکاری استان با بالا رفتن آمار انواع آسیب های اجتماعی از طلاق و اعتیاد گرفته تا انواع بزه ها و جرم ها گره خورده، اما برنامه جامع و مدونی برای درمان این بیماری مزمن ارائه نشده و هر روز بر خیل بیکاران استان اضافه شده است.

هرچند طی سه سال اخیر با تدوین و اجرایی شدن برنامه سند اشتغال استان گام هایی برای کاهش نرخ بیکاری استان و برداشتن برچسب بیکارترین استان کشور از پیشانی کرمانشاه برداشته شده، اما هنوز برای خیلی ها کاهش نرخ بیکاری استان محسوس نیست و خانواده های بسیاری هستند که حداقل یک یا دو بیکار را در خانه دارند.

طبق آمارها در کرمانشاه حدود ۶۱۳ هزار نفر مشغول به کارند، اما در این میان ۱۱۳  هزار نفر هم بیکار هستند و هیچ شغلی ندارد که ۴۲ درصد از این تعداد را جوانانی تشکیل می دهند که  فارغ التحصیل دانشگاه ها هستند.

اینکه وضعیت کنونی بیکاری کرمانشاه در حال حاضر چگونه است، چه عواملی باعث شده تا این شرایط برای کرمانشاه رقم بخورد و چه راهکارهایی برای کاهش نرخ بیکاری استان وجود دارد، موضوعی بود که امروز(۱۷ آبان) در سومین نشست “دوشنبه های کرمانشاه” که به شکل مجازی برگزار شد، مورد بررسی قرار گرفت.

افزایش ۲۵ هزار نفری بیکاران کرمانشاه طی ۱۰ سال  

به گزارش ایسنا، در ابتدای این نشست، جمال فتح اللهی استادیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی به بیان کلیاتی از وضعیت بازار کار کرمانشاه و مقایسه آن با کشور پرداخت و اظهارکرد: طبق آمارها از سال ۱۳۸۸ تا سال ۱۳۹۸ جمعیت بیکاران استان از حدود ۸۷ هزار نفر به حدود ۱۱۳ هزار نفر افزایش پیدا کرده که افزایشی حدود ۲۵ هزار نفری را دارد.

وی افزود: علیرغم اینکه در همین مدت حدود ۸۰ هزار شغل در استان ایجاد شده، اما جمعیت بیکاران استان نیز همچنان روند افزایشی داشته است.

عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه اضافه کرد: طبق آمارها در سه دهه اخیر نرخ بیکاری کرمانشاه بالاتر از میانگین کشوری بوده و موضوع اشتغال طی این سه دهه مهمترین مشکل و معضل در استان ما بوده است.

وی آمار شاغلین استان را حدود ۶۱۵ هزار نفر اعلام کرد و گفت: از این میزان حدود ۳۰ درصد در بخش کشاورزی، ۲۴ درصد در بخش صنعت و ۴۶درصد در بخش خدمات مشغول به کار هستند، درحالی که این آمار در کشور به ترتیب ۱۷ درصد، ۳۳ درصد و ۴۸ درصد است.

فتح اللهی با بیان اینکه حدود یک سوم از شاغلین کرمانشاهی در بخش کشاورزی مشغول به فعالیت هستند، گفت: این درحالی است که  میزان ارزش افزوده تولید در این بخش تنها حدود یازده درصد است، یعنی درآمد فعالین این بخش یک سوم درآمد شاغلین سایر بخش هاست.

وی افزود: بنابراین هرچند که آمار قابل توجهی از شاغلین کرمانشاهی در بخش کشاورزی فعالیت می کنند، اما میزان بهره وری این بخش پایین است که نتیجه آن هم فقر و پائین بودن سطح درآمد مردم استان است که ۳۰ درصد میانگین درآمد مردم کشور را  دارند.

نگاه مدیران به شرایط بیکاری استان باید خاص شود

یوسف محمدی فر استادیار گروه کارآفرینی دانشگاه رازی نیز در این نشست، میزان نرخ بیکاری در جهان را حدود ۱۰ درصد اعلام کرد و گفت: در ایران میزان نرخ بیکاری حدود ۱۲ درصد است که در جایگاه حدود ۸۱ کشورهای دنیا از این نظر قرار می گیریم.

وی با بیان اینکه بیکاری نه تنها در کرمانشاه و ایران، بلکه در دنیا هم به عنوان یک چالش بین المللی شناخته می شود، افزود: پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ روند آمار بیکاری در دنیا روندی صعودی داشته باشد.

این عضو هیات علمی دانشگاه رازی به وضعیت بیکاری کرمانشاه هم اشاره کرد و گفت: طی ۱۵ و ۱۶ سال گذشته کرمانشاه همواره از نظر اشتغال در رتبه های انتهایی جدول استان ها قرار داشته و درحالی که نرخ بیکاری در کشور حدودا ۱۲ درصد است، این نرخ در کرمانشاه و چند استان دیگر بالاتر است.

وی ادامه داد: نرخ بیکاری کرمانشاه سال ۱۳۸۴ حدود سه درصد و سال ۱۳۹۶ حدود ۶.۵ درصد بالاتر از میانگین نرخ بیکاری کشور بود.

وی در بخش دیگری از سخنانش به بیان راهکارهایی برای کاهش نرخ بیکاری استان پرداخت و گفت: در ابتدا باید موضع مدیران استانی نسبت به مقوله بیکاری از شرایط عادی به شرایط خاص تغییر  کند.

این عضو هیات علمی دانشگاه رازی تدوین برنامه جامع عملیاتی برای بحث بیکاری، لزوم داشتن نگاه چند بعدی به مقوله بیکاری با توجه به اینکه حدود ۵۰ پدیده در بروز آن دخیل است، ایجاد گفتمان مشترک بین ذی نفعان و تدوین برنامه جامع فرهنگ کار را از دیگر راهکارها خواند.

تاثیر اجرای سند اشتغال بر کاهش نرخ بیکاری استان

به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست، حسن عزیزی مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان به اجرای سند اشتغال استان در سه سال اخیر اشاره کرد و گفت: از سال ۱۳۹۸ تاکنون اجرایی شدن این سند بر کاهش نرخ بیکاری استان تاثیر داشته است.

وی افزود: طبق این برنامه هر سال حدود ۲.۵ درصد از نرخ بیکاری استان باید کاهش پیدا کند که طی دو سال گذشته این امر محقق شده و برای سال ۱۴۰۰ نیز با ایجاد ۵۲ هزار شغل تا پایان سال محقق می شود.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در ادامه آمار فارغ التحصیلان بیکار در استان را بالا خواند و گفت: جمعا ۴۵ هزار فارغ التحصیل دانشگاهی بیکار در استان داریم که نرخ بیکاری آنها حدود ۲۸ درصد است.

وی در پایان خواستار اصلاح نظام آموزش عالی کشور شد و گفت: اگر نظام آموزش عالی کشور رابطه ای ساختار مند با بازار کار داشته باشد، از میزان فارغ التحصیلان بیکار کاسته می شود.

آمارهایمان از بیکاری دقیق است

جواد مصطفایی معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمانشاه نیز در این نشست، درخصوص میزان دقت آمارهای ارائه شده این سازمان درخصوص بیکاری استان صبحت کرد و گفت: ما به عنوان بازوان اجرایی مرکز آمار ایران، وظیفه جمع آوری آمارهای رسمی را در سطح استان برعهده داریم.

وی با بیان این معاونت هرساله طرح های آمارگیری مختلفی را در سطح استان اجرایی می کند، افزود: از ابتدای امسال تاکنون حدود ۵۲ طرح آمارگیری را در استان اجرایی کرده ایم که یکی از آنها طرح نیروی کار بود.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تصریح کرد: طرح آمارگیری نیروی کار معمولا بصورت فصلی و چهار مرتبه در طول سال انجام می شود که تاکنون در استان دو مرحله آن را انجام داده ایم.

وی با بیان اینکه این طرح ها بصورت نمونه گیری اجرا می شوند، گفت: در هر فصل به درب منازل حدود دو هزار خانوار مراجعه می کنیم و پرسشنامه هایی را که سوالات آن مطابق با استانداردهای سازمان های بین المللی است، طرح می کنیم.

مصطفایی ادامه داد: هر چند عده ای معتقدند که آمارهایی که از سرشماری ها بدست می آید، دقیق تر است، چرا که به درب همه منازل مراجعه می شود، اما باید گفت که دقت آمارگیری هایی که بصورت نمونه گیری انجام می شود، بسیار بالاتر است، چراکه از افرادی کاملا آموزش دیده برای این کار استفاده می کنیم و از سویی اطلاعات کامل تری از خانوارها می گیریم.

وی افزود: میزان خطایی که در این نوع از آمارگیری وجود دارد نیز بسیار پایین تر است.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان اضافه کرد: در پایان هر سال، داده هایی که از طریق آمارگیری ها بدست آورده ایم را در قالب نشریه ای ۴۰۰ صفحه ای منتشر می کنیم تا مرجعی برای اخذ آمار سایر نهاد ها و محققین و پژوهشگران باشند.

مردم کرمانشاه تنبل نیستند

سخنران پایانی این نشست، وکیل احمدی استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه رازی بود که به یک باور و شائبه رایج بین مردم کرمانشاه پاسخ گفت.

وی در خصوص این باور رایج که فرهنگ کار در کرمانشاه ضعیف است، گفت: متاسفانه طی یک دهه اخیر این شائبه در محافل عمومی و علمی مدام تکرار می شود، درحالی که طبق تحقیقات صورت گرفته، اینگونه نیست.

این عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه به باور بسیاری یکی از علل بالا بودن آمار نرخ بیکاری در استان نداشتن فرهنگ کار بین مردم کرمانشاه است، افزود: براساس پژوهشی که سال ۱۳۹۶ با نمونه گیری از ۸۰۰ نفر افراد ۲۵ تا ۶۵ ساله در شهرستان های مختلف استان انجام شد، فهمیدیم که میزان فرهنگ کار بین مردم کرمانشاه پایین نیست.

وی افزود: طبق مطالعات میزان سخت کوشی، اراده گرایی، انگیزه پیشرفت، پشتکار، اخلاق حرفه ای، خرد ورزی و … بین مردم کرمانشاه بالاست.

سلسله نشست‌های ” دوشنبه های کرمانشاه” توسط نشریه برخط نامه رازی و با همکاری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی برگزار می شود./ایسنا-کرمانشاه