دکتر جعفر جندقی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در نشست خبری به مناسبت هفته ملی بدون دخانیات، گفت: حدود ۳۸ درصد مردان و ۴ درصد زنان در منطقه مدیترانه شرقی دخانیات مصرف می‌کنند و در برخی از کشورها ۵۷ درصد مردان و ۲۹ درصد زنان مصرف کننده دخانیات هستند. در منطقه مدیترانه شرقی شیوع مصرف دخانیات در پسران ۴۲ درصد و در دختران ۳۱ درصد در گروه سنی ۱۳ تا ۱۵ سال گزارش می‌شود و این یک زنگ خطر جدی است که در آینده مصرف کنندگان مواد دخانی افزایش خواهد یافت.

وی افزود: دلیل اصلی افزایش شیوع مصرف دخانیات در گروه نوجوانان و جوانان، ترویج و تمایل به مصرف قلیان است.

هزینه مصرف دخانیات برای کشور بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت درخصوص وضعیت شیوع مصرف دخانیات در جمهوری اسلامی ایران، اظهار کرد: حدود ۶۰ هزارنفر به دلیل مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند. سالانه میانگین بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان در اثر استعمال دخانیات در کشور از بین می‌رود و بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان صرف هزینه‌های بهداشتی و درمانی ناشی از مصرف دخانیات می‌شود و این جدا از ناتوانی‌ها، از کارافتادگی‌ها و…. است که با احتساب آنها هزینه مصرف دخانیات برای کشور بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان است.

روند رو به  افزایش مصرف دخانیات بین نوجوانان، جوانان و بانوان
او تاکید کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته در سال ۱۴۰۰ در افراد بالای ۱۸ سال در کل ۱۴.۰۱ ، میزان شیوع مصرف دخانیات در کشور است که در زنان ۴.۴۴ درصد و در مردان ۲۵.۸۸ درصد بوده است. اگر چه روند مصرف دخانیات نسبت به گذشته در کل کندتر شده است اما هنوز هم رشد دارد ولی این مهم است بدانیم این روند در نوجوانان و جوانان و بانوان افزایشی است و یا روند مصرف قلیان افزایشی است و این زنگ خطر را به صدا در می‌آورد که در گروه‌های تاثیر گذار در آینده مصرف دخانیات افزایشی می‌شود.

روند افزایشی مصرف دخانیات در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال؛ در زنان ۹۰ درصد و در بین مردان ۳۴ درصد
جندقی ادامه داد: روند افزایشی مصرف دخانیات در سال های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال اتفاق افتاده است که در زنان ۹۰ درصد و در بین مردان ۳۴ درصد افزایش یافته است که این خطرناک است‌. یا روند افزایش مصرف دخانیات در همین سالها در گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال را هم شاهد هستیم که در بین مردان ۱۵.۰۶ درصد و در بین زنان ۹۰.۸۸ درصد افزایش یافته است.

رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درباره وضعیت مصرف سیگار بین نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله در بین سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵، بیان کرد: در پسران ما حدود ۵.۸۸ درصد کاهش مصرف و در دختران ۱۳۳ درصد افزایش مصرف دخانیات طی این سالها را داشتیم‌، در مجموع در سال ۱۳۸۶ در بین این گروه سنی ۳ درصد مصرف دخانیات داشتیم که در سال ۱۳۹۵ به ۳.۴ درصد رسیده است. در صدد هستیم این تحقیقات را امسال هم انجام دهیم تا روند به درستی بررسی شود.

نگرانی از مصرف دخانیات با اشکال جدید 
جندقی تاکید کرد: درحال حاضر یکی از نگرانی‌های عمده ما مصرف دخانیات با اشکال جدید مانند سیگارهای الکترونیک، ویپ و یا افزودن عطر و طعم به دخانیات و توتون و تنباکو است. به نظر ما همه اینها خطرناک هستند هرچند تلاش می‌شود خطرات آن نشان داده نشود.

وی افزود: در سال ۱۳۸۴به کنوانسیون کاهش مصرف دخانیات پیوستیم و سال ۱۳۸۵ قانون جامع مقابله با دخانیات را داشتیم و از نظر قانونی مواد قانونی قوی داریم ولی در زمینه کاهش دسترسی هم باید فعال باشیم. دسترسی به مواد دخانی بر دو نوع است؛ اول دسترسی مکانی و دوم دسترسی مالی است که در نوع دوم باید قیمت سیگار به گونه‌ای باشد که به راحتی به آن دسترسی نداشته باشند.  یکی از راهکارهای اصلی کاهش مصرف دخانیات در دنیا نیز افزایش قیمت این محصولات از طریق اعمال مالیات سنگین است. برای هر دو مورد دسترسی قوانین حامی وجود دارد.

جندقی تاکید کرد: در قوانین ذکر شده است که فروش نخی سیگار و همچنین فروش به افراد زیر ۱۸ سال ممنوع است و هر جایی هم مجوز فروش دخانیات را ندارد و باید مجوز مربوطه فروش را کسب کنند که متاسفانه در سنوات گذشته برخی این موضوع را رعایت نکردند. اعمال قوانین باید توسط وزارت صمت و وزارت بهداشت اعمال شود که ما از طریق مرکز سلامت محیط و کار با حدود ۶۰۰۰ بازرس ویژه سعی می‌کنیم وظیفه خود را ایفا کنیم ولی متاسفانه قانون شکنی هم اتفاق می‌افتد.

مهلت دکه‌های مطبوعاتی برای رعایت قوانین فروش دخانیات تا خردادماه

تاثیر افزایش قیمت دخانیات بر کاهش مصرف آن
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت افزود: به دکه‌های مطبوعاتی هم یک فرصت یکساله از سال گذشته تا خرداد ماه ۱۴۰۲ داده‌ایم که اگر بتوانند قوانین فروش دخانیات را رعایت کنند، طبق ماده ۷ قانون جزو صنوف مجاز فروش حساب شوند.

جندقی با اشاره به تاثیر افزایش قیمت دخانیات بر کاهش مصرف آن، توضیح داد: در قانون بودجه سال جاری ۱۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که افزایش مالیات از محل فروش مواد دخانی داشته باشیم که ۲ هزار میلیارد آن باید به وزارت بهداشت برسد و بخشی از آن برای کاهش مصرف دخانیات هزینه شود و ۱۵۰۰ میلیارد تومان هم برای خرید آمبولانس‌های پیش بیمارستانی از این محل هزینه شود./ایسنا کرمانشاه