محمدحسین زمانیان به مناسبت هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت (اول تا هفتم آبان) ، با بیان اینکه هپاتیت به معنای هرگونه التهاب در سلول‌های کبد است، گفت: هپاتیت یک بیماری ویروسی بوده و انواع مختلف A، B،C،D و E دارد که هر نوع از این انواع توسط یک ویروس ایجاد می‌شود.

وی با بیان اینکه انواع هپاتیت به طور معمول علائم مشابهی دارند که گاهی این علائم شبیه آنفلوآنزا است، تب، بی‌اشتهایی، تهوع و استفراغ و درد شکم را از مهمترین این علائم برشمرد و اظهار کرد: در موارد پیشرفته‌تر علائم زرد شدن پوست، زرد شدن ادرار، زرد شدن ملتحمه چشم(بخش سفید چشم) و حتی در شرایط پیشرفته‌تر بی‌رنگی و سفید شدن مدفوع بروز می‌کند.

این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه هپاتیت نوع A یک بیماری خود محدود شونده بوده و به داروی ضدویروس احتیاجی ندارد، افزود: این نوع هپاتیت معمولا خود به خود بهبود می‌یابد، مگر اینکه در مواردی به نارسایی برق‌آسای کبد(فولمینانت) تبدیل شود.

وی اصلی‌ترین راه انتقال هپاتیت A را از طریق دهان و مدفوع خصوصا استفاده از آب و غذای آلوده عنوان کرد و یادآور شد: دوره نهفتگی هپاتیت نوع A معمولا ۳۰ تا ۹۰ روز و به طور متوسط ۴۵ روز است و خود را با تب، بی اشتهایی، درد شکم و زردی نشان می‌دهد.

زمانیان با بیان اینکه ممکن است برخی کودکان مبتلا به هپاتیت A شده باشند اما علامتی نشان ندهند، ادامه داد: این افراد حتی اگر در بزرگسالی آزمایش خون بدهند، نتیجه آزمایش هپاتیت آنها مثبت است.

این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه برای هپاتیت نوع A هم واکسن و هم ایمونوگلوبولین‌ وجود دارد، خاطرنشان کرد: مورد استفاده از واکسن و ایمونوگلوبولین‌ برای کسانی است که در مواجهه با فرد مبتلا به هپاتیت A در خانه، مدرسه، مراکز سالمندان و … هستند و باید پیشگیری داشته باشند. برای افراد زیر یکسال و بالای ۴۰ سال و کسانی که نقص سیستم ایمنی دارند ایمونوگلوبولین‌ و برای کسانی که در محدوده سنی یک تا ۴۰ سال هستند واکسن هپاتیت A توصیه می‌شود.

به گفته این پزشک متخصص، در برخی موارد وقتی که فرد ممکن است به مناطقی برود که هپاتیت A در آنجا شیوع دارد نیز به جهت پیشگیری استفاده از واکسن و ایمونوگلوبولین‌ توصیه می‌شود.

زمانیان با بیان اینکه هپاتیت نوع A معمولا نیازی هم به بستری ندارد مگر اینکه تبدیل به فولمینانت شود، گفت: داروی اختصاصی نیز برای این نوع نیاز نیست.

وی با بیان اینکه در زمینه هپاتیت نوع E نیز خوشبختانه اکنون شیوع آن را شاهد نیستیم، اظهار کرد: در سال‌های ۱۳۸۶ یک اپیدمی در کرمانشاه رخ داد و اکنون شیوع آن را شاهد نیستیم. این نوع هپاتیت نیز از طرق خوراکی، دهان، مدفوع و آب و غذای آلوده منتقل می‌شود و درمان اختصاصی ندارد.

این متخصص بیماری‌های عفونی راهکار اصلی پیشگیری از هپاتیت نوع E را رعایت بهداشت خصوصا در زمینه غذا و آب دانست و خاطرنشان کرد: این بیماری نیز معمولا خطرناک نیست، مگر اینکه در خانم‌های باردار به صورت فولمینانت بروز کند.

زمانیان درباره هپاتیت نوع B نیز عنوان کرد: این نوع هپاتیت از طریق تماس جنسی، خون، تماس با سوزن آلوده، همه ترشحات بدن حتی ادرار، مایع شکمی و مایع مغزی و نخاعی و … منتقل می‌شود. راه انتقال مهم دیگر آن نیز از مادر به جنین است.

وی با بیان اینکه خوشخبتانه برای هپاتیت نوع B واکسن وجود دارد و از سال ۱۳۷۲ به بعد شاهد تزریق واکسن آن هستیم که این امر باعث شده موارد ابتلا به این نوع هپاتیت به میزان قابل توجهی کاهش یابد، اظهار کرد: در حال حاضر حتی برای نوزادانی که از مادر مبتلا به هپاتیت B متولد می‌شوند، از طریق استفاده از واکسن و ایمونوگلوبولین‌ امکان پیشگیری وجود دارد. حتی اگر فردی قصد ازدواج با فرد مبتلا به هپاتیت B را داشته باشد اگر سه دوز واکسن کامل را دریافت کرده باشد و آنتی بادی موجود در بدن او به بالاتر از عدد ۱۰ برسد، دیگر مبتلا نخواهد شد.

این پزشک متخصص رعایت بهداشت و تزریق واکسن را از مهمترین راه‌های پیشگیری از هپاتیت B برشمرد و گفت: دوره نهفتگی این نوع از هپاتیت نیز بین ۶۰ تا ۱۸۰ روز و به طور متوسط ۹۰ روز است. برای آن درمان نیز وجود دارد که البته طولانی است.

زمانیان با بیان اینکه در یک درصد موارد امکان اینکه فرد بعد از شش ماه همچنان به درمان پاسخ ندهد و دچار هپاتیت مزمن شود وجود دارد، خاطرنشان کرد: در این شرایط خطر سیروز کبدی و در نهایت نارسایی و حتی سرطان کبد وجود دارد.

وی عنوان کرد: هپاتیت نوع D نیز کاملا وابسته به نوع B بوده و مستقل نیست. از همین رو اگر فردی پیشگیری و درمان را برای هپاتیت B انجام دهد، برای هپاتیت D نیز موثر است.

این متخصص بیماری‌های عفونی درباه هپاتیت نوع C نیز یادآور شد: راه غالب انتقال این نوع هپاتیت نیز از طریق استفاده از سرنگ آلوده مشترک بین معتادان تزریقی، سوزن آلوده در کسانی که شغل مرتبط دارند، کسانی که در زندان از سرنگ مشترک استفاده می‌کنند و خصوصا تتو است. در موارد بسیار محدودی هم اگر وسایل دندانپزشکی استریل نشود، امکان انتقال از این مسیر نیز وجود دارد.

زمانیان با بیان اینکه هپاتیت C برخلاف نوع B واکسن ندارد، اظهار کرد: اما از سال ۲۰۱۴ به بعد درمان‌های بسیار خوبی برای این نوع هپاتیت وجود دارد و بیش از ۹۵ درصد موارد مبتلا درمان می‌شوند. البته نکته مهم این است که درمان حتما باید قبل از اینکه هپاتیت وارد مرحله سیروز کبدی بشود صورت بگیرد و در صورتی که تبدیل به سیروز بشود درمان دیگر جوابگو نیست. از همین رو تشخیص زودهنگام این بیماری بسیار مهم است زیرا خطر بروز سیروز کبدی در این نوع هپاتیت جدی است.

وی دوره نهفتگی این نوع هپاتیت را نیز تقریبا مشابه هپاتیت B و تا ۱۸۰ روز اعلام کرد.

وی با بیان اینکه مبتلایان به هپاتیت‌های B و C  باید وسایل شخصی مانند ناخنگیر، ژیلت و … جدا داشته باشند، گفت: اما برای هپاتیت نوع A و E مهمترین راهکار رعایت بهداشت در زمینه مصرف آب و غذای سالم و عدم تماس با مدفوع آلوده است.